(Medisch) beloop:
Ik ging die 1e operatie in, helemaal op van de stress, ook omdat ik geen zekerheid of rust kon vinden in mijn geloof. Dit was gewoon te groot, het risico om verlamd te raken, angst voor weer die erge hoofdpijn daarna. Maar ik ging, moest me overgeven en had ergens wel de hoop dat God mij kracht zou geven. Maar al snel na de operatie kwam er weer die hoofdpijn, 3 dagen pijn lijden zonder enige pijnstilling die helpt, en onbegrip van artsen: “niemand wordt beter van platliggen”, “doe maar een diazepammetje” etc. Ook voel je je (als jong persoon) gewoon op je laagst als je in het ziekenhuis ligt. Je voelt je kut, hebt pijn, wordt de hele dag gestoord en bent je waardigheid kwijt. En het leek ook alsof God me niet hoorde. Ik appte maar mijn vriendinnen of ze wilden bidden, want naar mij leek Hij niet meer te luisteren.
Na een week thuis, begon weer vreselijke hoofdpijn. Het lek bleek weer open te zijn en ik moest voor de 2e keer geopereerd worden. Daarna ben ik nog een keer opgenomen met onhoudbare hoofdpijn. Het bleek dat de pijnstilling te snel was afgebouwd en dat dit een heel lang traject zou gaan worden. Die erge hoofdpijn zou dit keer niet meer overgaan, de druk in mijn hoofd was te hoog, en mijn lichaam zou daar langzaam aan moeten wennen.
Toen kwam dus die lange periode van herstel, angst en dubbelzien en heb ik deze tekeningen gemaakt, die vragen stellen aan God, antwoorden proberen te zoeken. Want waar was Hij? Per tekening is hieronder een toelichting te vinden. Getekend met inkt.
Hier heb ik mijzelf getekend op de rand van het ziekenhuisbed. Dit was het moment dat ik voor het eerst na de operatie mocht gaan lopen. Ik herinner me dat ik daar op de rand van het bed zat en het voelde alsof mijn rug nog aan een paar draadjes aan elkaar hing.
De achtergrond heb ik egaal zilver gekleurd, net als bij een icoon, vandaar ook het aureool. Daarnaast staat de vraag: ‘In de steek gelaten?’, want zo voelde ik me.
Ik heb hier later veel over nagedacht. Ik wist dat God niet alle ellende altijd wegneemt, maar ik had toch verwacht iets van kracht te ontvangen, om het allemaal aan te kunnen, maar ik kon het niet aan. Ik las verschillende boeken over omgaan met lijden, bijvoorbeeld: Bidden in de nacht, van Tish Warren. Zij schrijft dat als je lijdt, je je af gaat vragen of God wel echt goed is. Want waarom laat Hij dit dan gebeuren, terwijl Hij in kan grijpen? Maar om te weten of God goed is, hoef je alleen maar te kijken naar het kruis, en je hebt het antwoord: het grootste bewijs van Gods liefde voor ons. Toch kon ik me hier niet in vinden. Dat kruis is dan blijkbaar alleen de belofte van de hemel, want hier word ik niet gered. En wat heb ik daaraan, als ik nog 80 jaar op deze aarde moet? Het zilver en goud, wat symbool staat voor de hemel, neemt niet alle pijn weg, lost niet alles op.
Op deze tekening heb ik mezelf afgebeeld op het moment dat ik die vreselijke hoofdpijn heb, voor mijn operatie: geen pijnstilling die helpt, paniek, het niet aan kunnen. Hoe beeld je hoofdpijn af? Ik heb het zo geprobeerd. Weer met een aureool en zilveren achtergrond. Dit keer de vraag: Is dit dan een beproeving? Wordt ik hier getest? Wat is de betekenis? Wat moet ik hiermee?
Misschien was het ook wel te makkelijk gedacht, en altijd door mij tegen anderen gezegd: “God helpt je altijd”. En moest ik dat leren. Kan ik anderen nu beter begrijpen. Ik weet het niet…
Deze tekening heb ik gemaakt toen ik me eindelijk weer wat beter voelde, maar het bij controle helemaal niet goed bleek te gaan met mijn ogen. Er was papiloedeem gezien, wat gevaarlijk is, omdat je zicht er (permanent) door kan afnemen. Ik zou dus een ruggenprik moeten ondergaan om de exacte druk in mijn hoofd te meten en bij een erg hoge druk zou mogelijk een drain geplaatst moeten worden. De hoop op herstel, die ik net een beetje kreeg, kon dus weer de prullenbak in.
Deze tekening laat herstel zien, in de vorm van mijn 3 grootste passies:
– Geloof: Maria Magdalena, te herkennen aan de pot met zalfolie. Zij zalfde de voeten van Jezus en hij vergaf haar haar zonden. Gaf haar een nieuw begin. Herstelde haar.
– Geneeskunde: Een interventie-radioloog, naast een CT-scan.
– Kunst: Kintsugi: een techniek waarbij gebroken porselein wordt hersteld met behulp van goudlijm, waardoor het nog mooier wordt dan eerst.
De tekening is doormidden gescheurd, omdat dit herstel voor mij niet doorging. Door de transparante lijst, zit er letterlijk een scheur in de voorstelling.
In deze tekening/collage komt alles samen, alle gedachten, alles waar ik mee zat. Chaos in mijn hoofd. Centraal sta ik zelf, mijn zelfportret met mijn ooglapje, maar dan in het blauw, delfts blauw. Overgaand in de Venus van Botticelli, die wel twee goed werkende ogen heeft. Een afbeelding van een MRI. Een schilderij van Marc Chagall: door schilderen hoop zoeken. Een kaarsje: hopen, wachten op beter. Kunstwerk met een boot: zoeken naar hoop: waar?. Ramen om door uit te kijken naar de toekomst. Een visustest. En stukken van kaarten die ik heb gekregen.
“Werkelijk, Ik verzeker u, als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort.”
– Johannes 12 vers 24
“Want wie zijn leven wil behouden, zal het verliezen. Maar wie zijn leven vanwege Mij en voor Gods plan verliest, zal het behouden.”
– Marcus 8 vers 35
Het leven is loslaten.. maar ik kon het niet.
Gelukkig mag ik van God al deze vragen stellen. Hij heeft namelijk niet voor niets, ook deze psalm in de Bijbel op laten nemen:
“Op de dag van mijn nood zoek ik de Heer,
bij nacht hef ik mijn handen, rusteloos,
mijn ziel laat zich niet troosten.
U laat me mijn ogen niet sluiten,
van onrust vind ik geen woorden,
ik zie terug op voorbije tijden,
op de dagen en jaren van vroeger.
Zou de Heer voor eeuwig verstoten,
zou Hij niet langer liefhebben?
Is zijn trouw voorgoed verdwenen,
zijn woord voor eens en altijd verstomd?
Vergeet God genadig te zijn,
verbergt zijn ontferming zich achter zijn toorn?
En ik zeg: ‘Ik weet wat mij kwelt,
de hand van de Allerhoogste is niet meer dezelfde.’
U bent de God die wonderen doet,
U hebt de volken uw macht getoond.”
– Psalm 77 vers 3, 5, 6, 8-11 en 15.
Erg herkenbaar. Vroeger kon ik echt gelukkig worden van de boodschap van Kerst: God is mens geworden, want Hij wilde ons niet in de steek laten, bij ons zijn. Maar nu kan ik dat niet zo goed meer rijmen, want als dat zo is, waar was Hij dan? Is Hij nog wel dezelfde? Houdt Hij zich aan zijn beloften? Het enige wat ik kon doen, was hem daaraan herinneren, net als deze psalmist.
En ik heb ervaren, dat God ook antwoord geeft als je deze vragen stelt. Dit zijn een aantal dingen, die ik als antwoord heb ervaren, waar ik enigszins mee verder kan:
Toen ik geen antwoord kreeg, geen hulp van God ervoer, heb ik dat wel heel erg gekregen van Zijn Kerk. Honderden kaartjes, gebeden, appjes en gewoon al het idee dat er mensen zijn die aan jou denken en ondanks alles blijven bidden voor jouw herstel. Dat was heel bijzonder om te ervaren en heeft me er zeker wel doorheen gesleept.
“God helpt je altijd” of “Ik zal vast kracht ontvangen, om er ondanks alles dankzeggend doorheen te gaan” was waarschijnlijk te makkelijk gedacht. Ik weet nu dat je ook in moeilijke tijden, soms niets van God ervaart en er geen hoop aan de horizon te zien is. Dat dit ook bij geloven hoort. En wellicht, als ik daar eerlijk over ben, het hele verhaal vertel, kan ik iemand meer helpen dan met dat soort uitspraken. Net als met kunst, door pijn een gezicht te geven, herkennen mensen zich en dat geeft steun.
Antwoorden die ik vond in preken:
2 Korintiërs 5:16 – 6:1. Iedereen maakt lijden mee, of je nu gelooft of niet. Maar Jezus belooft, als je een bent met Hem, kan er van alles gebeuren, maar je gaat niet kopje onder, zinkt niet naar de bodem. Hij houdt ons drijvend. Je kan niet ver genoeg vallen, je valt altijd in Zijn hand.
Genesis 15: Wij willen graag een contract: bevestiging dat God bij ons is, dat ons geen narigheid zal overkomen. Maar hij geeft geen contract, hij geeft zichzelf, aan het kruis. De overwinning op de dood laat zien dat het kwaad aan banden ligt. “Het licht schijnt in de duisternis, en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen.” Het goede overwint en God kan alles daartoe gebruiken.
1 Petrus: Kun je dus alleen maar hopen op het leven na dit leven? Waar alles goed zal zijn? Nee, daar is de Bijbel blijkbaar heel duidelijk over. Er wordt gesproken over een hoop die “in je leeft” voor dit leven dus. Door het geloof ontvang je die hoop. Door het geloof is er meer dan pieken en dalen. Je bent bevrijd van schuld en daardoor is er altijd een nieuw begin. Daardoor kun je hoop en genade zien aan iedere horizon. En daar heb je dus zeker al iets aan in dit leven.
En ik hoop er nog meer te mogen ontdekken..
